RUSYA’DAN’dan Afganistan ve Taliban’a ilişkin çarpıcı açıklamalar geldi. Rusya Taliban’ın Afganistan’da, kendilerinin de Suriye’de IŞİD’le savaştığını, çıkarların örtüştüğünü açıklayarak Taliban’la temasta olduğunu duyurdu.
Anadolu Ajansı’na bölgeyle ilgili değerlendirmelerde bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Afganistan Özel Temsilcisi ve
Dışişleri Bakanlığı İkinci Asya Dairesi Direktörü Zamir Kabulov, “Taliban
ile temasımız var. Onlarla Rus diplomatik temsilciliklerinin ve vatandaşlarının
güvenliğinin sağlanması konusunda temasa geçiyoruz. Ayrıca temas kanalımız
üzerinden Taliban’a ulusal ateşkese geçerek savaşa son verme telkininde
bulunuyoruz. Hangi seviyede temas olduğu kapalı bir konu ve bilgi veremem. Ama
iyi bir seviyede” ifadesini kullandı.
Rusya ve Taliban’ın IŞİD ile mücadelede çıkarlarının örtüştüğünü belirten
Kabulov, “Şu an bizim Suriye’de vurduğumuz kişilere karşı Taliban,
Afganistan’da mücadele ediyor. Bu nedenle çıkarlarımız örtüşüyor” diye
konuştu.
“TALİBAN’DA POLİTİK BİR DEĞİŞİM YAŞANIYOR”
Kabulov, Taliban’ın Molla Ömer’den sonra ideolojik olmasa da politik bir
değişim yaşadığına işaret ederek “Taliban, küresel cihat fikrini kabul
etmedi. Onların bir numaralı hedefi, ülkelerini işgalden kurtarmak ve bağımsız
Afgan yönetimini kurmak. Taliban, IŞİD’ın cihat ideolojisini kabul etmediği ve
kendi topraklarında rakip olarak gördüğü için onlarla mücadele ediyor.”
dedi.
Taliban’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararını yerine
getirmesi durumunda politik bir güç olarak var olma hakkı elde edeceğine vurgu
yapan Kabulov, şöyle devam etti:
“Taliban, BMGK’nin Afganistan anayasasını tanıma, silah bırakma ve
uluslararası terör gruplarıyla bağlantıyı koparma kararını yerine getirirse
ülkede politik bir güç olarak var olma hakkı elde ediyor. Aslında bunu BM
vermiyor, bu hak kazanılıyor ve Taliban bunu yaptı. Onlar uluslararası terörist
gruplarla bağlarını kopardıklarını söylüyorlar. ‘Silah bırakamayız çünkü bizi
yok ederler’, ‘Anayasayı tanımayız çünkü onu yeniden yapmamız gerekiyor’
diyorlar. Hoşumuza gitsin ya da gitmesin Taliban, gerçek politik silahlı bir
güç. Taliban’ın bugün nasıl 15 yıl önceki kadar güçlü olduğu sorusunu ise
Amerikalılara sormak gerekiyor.”
“BÖLGEDEKİ IŞİD TEHLİKESİ BAŞLANGIÇ SEVİYESİNDE”
Kabulov, IŞİD’ın bölgede ilk defa 2 yıl kadar önce ortaya çıktığını
anımsatarak şu an örgütün Afganistan’da altyapı ve destek toplamaya
yoğunlaşarak gelir kaynağı elde etmeye çalıştığını ifade etti.
Afganistan’da IŞİD’ın ilk olarak Suriye ve Irak metotlarını kullandığını
ancak daha sonra taktik değiştirdiğini anlatan Kabulov, sözlerini şöyle
sürdürdü:
“Afganistan’da IŞİD önceleri Suriye ve Irak metotlarını kullanarak
hareket etti. Ancak daha sonra taktik değiştirerek altyapı ve destek toplamaya
yöneldi. IŞİD Afganistan’da kamplar kurarak propaganda yapmaya başladı.
Taliban’dan daha fazla para teklif ederek militan topladı. İdeolojisi parayla
desteklenince özellikle gençlerden ilgi gördü. Bu şekilde Afganistan’da IŞİD’lı
sayısı 2 bin 500’e kadar ulaştı. Bunlar sahada gruplar halinde farklı yerlerde
bulunuyor. Sayıları şimdilik fazla değil ancak iki yıl önce hiç olmadığını göz
önüne alırsak, uluslararası için
korkutucu bir büyüme temposu.”
Kabulov’un IŞİD’ın Taliban ve Afganistan’daki diğer gruplardan farklı
olarak kimseyle savaşmadığını ifade ederek “IŞİD, Afganistan’da Suriye ve
Irak’tan gelen para azalınca gelir kaynağı aramaya başladı. Önemli gelir
kaynağı ise uyuşturucu. Bu nedenle savaş, uyuşturucu laboratuvarlarının olduğu
yerde kontrol mücadelesi için yaşanıyor.” dedi.
Bölgedeki IŞİD tehlikesinin başlangıç seviyesinde olduğunu kaydeden
Kabulov, IŞİD’ın Taliban’dan kendi saflarına militan çekmeye çalıştığına ve bu
amacına ulaşması durumunda Orta Asya için kötü sonuçlar ortaya çıkacağına vurgu
yaptı.
“ABD’NİN AFGANİSTAN MİSYONU BAŞARISIZ OLDU”
Kabulov, ABD’nin Afganistan misyonunun tamamen başarısız olduğunu
belirterek “Amerika’nın Afganistan stratejisi bulunmadığı görüşüne
katılıyorum. Onların tek bir amacı var: Afganistan’da askeri ve politik açıdan
var olmak. Afganistan jeopolitik olarak Orta Asya, İran, Rusya ve Çin’i kontrol
etmek için önemli bir yerde bulunuyor. Bu durum, doğal olarak bizi rahatsız
ediyor.” diye konuştu.
Afganistan’da bağımsız bir yönetim olmadığını savunan Kabulov, şunları
söyledi:
“Bu nedenle yaşananların sorumlusu 15 yıldır burada bulunan yabancı
ülkelerdir. Onların yanlış politikası, bugünkü tabloyu ortaya çıkarttı. Geç
kalınsa da bu sorunları çözmek mümkün. Ama bunu, o sorunları oluşturanlar
yapmalı. Amerikalılar Afganistan’ın geleceği için 100 milyar dolar para harcadığını
açıkladı. Hani nerede? Bir şeylerin ortaya çıkması gerekmez miydi?”
Kabulov, Çin’in Afganistan’daki varlığını değerlendirirken “Çinliler,
ekonomik açıdan büyük potansiyele sahip. Afganistan’a ilgileri büyük oranda
ekonomik ve bu nedenle sessiz güç olarak değerlendirilebilirler. Afganistan,
Çin’in İpek Yolu ekonomi projesinin gerçekleşmesi için çok önemli”
ifadelerini kullandı.
RUSYA-PAKİSTAN İLİŞKİLERİ
Kabulov, SSCB’nin Afganistan’ı işgali nedeniyle uzun süre kötü olan
Rusya-Pakistan ilişkilerinin son dönemde yükselişe geçtiğini belirterek
“Şu an Pakistan ile ilişkilerimiz yükselişte. Politik ilişkilerin seviyesi
oldukça iyi. Ekonomi alanında büyük ortak projelerimiz olmadığı için
ticari-ekonomik hacmimiz fazla değil. Askeri teknik alandaki iş birliğimiz
devam ediyor. Pakistan’a bazı askeri ürünlerin satışını yapmıştık. Daha fazla
satın almak istiyorlar ancak biz Pakistan ile kredi prensibiyle çalışmıyoruz ve
ekonomik imkanları kısıtlı.” diye konuştu.
Pakistan yönetimini desteklediklerini ve her türlü silahlı gruba karşı
olduklarını ifade eden Kabulov, “Pakistan Talibanı, Afgan Talibanı’nın öz
kardeşi, onların sadece biraz farklı bir hedefi var. Taliban’ın Pakistan
demokratik devleti için tehdit oluşturduğunu düşünüyorum. Pakistan yönetimini destekliyoruz
ve her türlü silahlı gruba karşıyız. Ayrıca Pakistan Taliban’ı IŞİD’a karşı da
savaşmıyor.” dedi.