Haberyirmi Suriye'de ve Irak'ta son durum
Irak, Dahuk (HABERYİRMİ) – Bölgeden gelen bilgilerin her an değiştiği Irak’ta gerginlik bitmiyor. Irak ordusu ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi‘ne (IKBY) bağlı Peşmergelerle, yer yer çatışmaların sürdüğü Irak’ta son olarak Başbakanı Haydar el İbadi‘nin Kürt yönetimine bölgeden çekilmesi için yeni bir 24 saat süre tanımıştı. 27 Ekim 01.00’da başlayan süre ise 29 Ekim 01.00’da sona erdi. Bu süre içinde kurulan komitelerin, Kürt yönetimi ve Irak ordu komutanlarının bölgede toplantı düzenledikleri ve “anlaşmaya çalıştıkları” belirtildi. Irak ordusu, Peşmergenin tüm “tartışmalı alanları” terk etmemesi durumunda saldırıya geçeceğini duyurmuştu. İşte gelişmeler….
 |
| Irak kuzeyi son durum harita |
Irak Genelkurmay Başkanı Osman Ganimi, Peşmergenin 2003 öncesi sınırlarına çekilmesi için 28 Ekim’e görüşmelerin sürdüğünü açıkladı. Irak devlet televizyonunun haberine göre Ganimi, “Konuyla ilgili Musul’da ordu yetkilileriyle Peşmerge yetkilileri arasında toplantı yapıldığını ve bunun iyi bir havada sürdüğünü ifade etti.
SÜRE 01.00’DA SONA ERDİ
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, merkezi yönetim güçlerinin tüm tartışmalı bölgelerde kontrolü sağlaması ve sınırları teslim alması amacıyla Erbil ve Bağdat yönetimi yetkilileri arasında anlaşma sağlanması için 27 Ekim’de ülkenin kuzeyinde askeri ilerleyişi 24 saatliğine durdurmuştu. 27 Ekim 01.00’da başlayan süre ise 29 Ekim 01.00’da, sona erdi.
Peşmergenin 2003 öncesi sınırı, Erbil, Süleymaniye, Duhok ve Halepçe kentlerini kapsıyor. Ancak Peşmerge güçleri, 2003 sonrası Musul, Kerkük, Salahaddin ve Diyala kentlerine kadar yayılmıştı.
Bu arada son 24 saatlik süre öncesinde Suriye sınırındaki Rabiya bölgesini ele geçiren Irak ordusu, son olarak Zumar hattında kontrolü sağlamıştı. Irak güçleri, Musul’un Zummar nahiyesinde daha önce Peşmerge’nin denetimdeki 40 petrol kuyusunda kontrolü sağladığı belirtildi.
 |
| Irak ordusu ve Peşmerge komutanları toplantı düzenledi. |
17 Ekim’de Kerkük ve takip eden günlerde “tartışmalı bölge” olarak adlandırılan diğer alanlardaki petrol kuyularının kontrolünü büyük oranda sağlayan Irak güçleri, bu alanlardaki petrolün yeniden işletilmesi için Bağdat’tan mühendis bir ekibi bölgeye yönlendirdi.
SAVAŞ FİŞABUR’DA BEKLİYOR
İlk anlardan bölgeden geri çekilen Peşmerge unsurları ise Irak kuzeyinde Türkiye sınırına bitişik Fişabur (Peşhabur) hattında direniyor. PKK/YPG’li unsurların da katıldığı bu çatışmalar sürürken “Irak ordu unsurları ile Peşmerge arasında ateşkes sağlandığı” iddia edilmişti. Ancak “koalisyon” kaynaklı bu bilginin gerçek olmadığı ortaya çıktı. Koalisyon’dan yapılan açıklamada, “Koalisyonun böyle bir bilgiyi teyid etmediği” bildirildi. ABD’nin yoğun diplomasi trafiği kurduğu iki taraf arasında “anlaşma iddiaları” Bağdat yönetimince de reddedilirken, son olarak Irak Başbakanı Haydar el İbadi’nin Kürt yönetimine 2003 sınırlarına çekilmesi için yeni bir 24 saat süre tanıdığı öğrenilmişti.
Peşmerge pozisyonlarını korumaya devam ederse savaşın, bu hatta kaldığı yerden devam etmesi bekleniyor.
Irak ordusu, federal polis ve onlara destek veren Haşdi Şabi’den meydana gelen ortak güçler, 16 Ekim tarihinde Peşmerge’nin 2014’den bu yana elinde tuttuğu Kerkük başta olmak üzere diğer tartışmalı bölgelere operasyon düzenleyip, aradan geçen 3 yılın ardından tekrar denetimi sağlamıştı.
“TARTIŞMALI BÖLGELER” NEDİR?
Tartışmalı bölgeler ABD’nin 2002’de Irak işgali sonrası, Irak’a atadığı “sömürge valisince” çizilen “sınır hatlarını” içeriyor. İşgale destek veren Barzani için “güvenli alan” oluşturan ABD, 36’ıncı paralelden sonrasına “uçuş yasağı” koyarak Barzani için “güvenli bir hava sahası” oluşturmuş böylece “Kürdististan’a” giden süreci başlatmıştı.
Geçen yıllarda, Barzani bu alanların IKBY’nin sınırları içinde olduğunu iddia ederken, “ABD’nin sömürge valisi” de 2005’te hazırladığı Irak Anayasası’nda bu alanları “tartışmalı bölgeler”in statüsüne soktu. Böylece nüfusunun çoğunluğunu Arap ve Türkmenlerin oluşturduğu bu alanlar bir anda “tartışmalı bölge” oluverdi.
ABD’nin “Irak Kürt Bölgesel Yönetimi” adını verdiği bu yapı ile Bağdat arasında yeni bir sorun olarak ortaya çıkarılan bu alanlar, daha çok petrol hatlarından oluşuyor.
Kerkük vilayetinin tamamı, Diyala’nın Hanekin ilçesi ve ona bağlı Celavla, Sadiye, Karatepe kasabaları, Salahaddin’in Tuzhurmatu ilçesi ve Musul’un Sincar, Hamdaniye, Telkeyf ve Mahmur ilçeleriyle Zummar, Sinun, Rabia, Başika ve Güver kasabaları tartışmalı bölgelere giriyor. HABERYİRMİ
