IRAK (HABERYİRMİ) Siyaset uzmanı ve sosyolog Abbas
Vali, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani’nin istifa etmek dışında
başka seçeneği olmadığını savunarak kararın arkasında üç önemli gerekçe
olduğuna işaret etti.
|
IKYB Başkanı Mesut Barzani |
Sputnik’in haberine göre; Ortadoğu uzmanı Prof. Dr. Abbas
Vali, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY)
Başkanı Mesud Barzani‘nin, Irak ordusu ve Haşdi Şabi’nin Kerkük şehrinin
kontrolünü ele geçirmesinden sonra Kürdistan Parlamentosu’na bir mektup
göndererek istifa etmesini değerlendirdi.
1- ABD YALNIZ BIRAKTI
Haberde, Mesud Barzani’nin tartışılan istifasının ardında üç
sebep olduğuna işaret eden Vali,
“Barzani ABD’nin desteğini kaybetmişti. Çünkü ABD, referandum projesine ve
sonrasına destek vermemişti ve İran ile Haşdi Şabi güçlerinin Kerkük’e
operasyon düzenlemesine de engel olmadı. Bu da Barzani’nin başkanlığının artık
desteklenmediğinin ve Barzani yönetiminin de kabul edilmeyeceğinin
göstergesiydi” dedi.
2- TÜRKİYE – İRAN İŞBİRLİĞİ
İkinci sebebin, Barzani’nin artık Türkiye’nin desteğini
kaybetmesi ve bölgede yalnız kalarak izole olması olduğunu belirten Vali şöyle
devam etti: “Burada Barzani aktif
bir destek olmadan devam edemeyeceğini anlamıştı. İran, Kerkük olaylarına ve
diğer tartışmalı bölgelere yönelik operasyonlara özellikle katılmıştı. Diğer
taraftan Türkiye, Barzani yönetiminin yıkılması için ikinci bir güç olarak İran
ile işbirliği yaptı. Barzani böylece artık yerel düzeyde bile olsa devam etmek
için destek bulamayacağını anladı.”
3- KDP İLE İŞBİRLİĞİ SONA ERDİ
Vali, üçüncü önemli sebebin ise, Barzani’nin iktidarını
güçlendiren KDP – YNK işbirliğinin, referandumun ardından çatırdaması olduğunu
söyledi: “Barzani’nin Irak
güçleriyle savaşmak istememesi, direkt iktidarının yıkılmasına sebep
olabilirdi, bundan dolayı, bunun önüne set çekmek için istifa etti. Barzani’nin
istifası, Irak’ta siyasi iktidarı yeniden inşa etme ihtimaline yol açtığı için
çok önemlidir. Bu yeniden inşa çok farklı bir düzlem üzerinde varlık kazanacak.
Bu da Kürdistan Bölgesi’nin daha küçük ve zayıf olmasına yol açacak.”
BARZANİ’DEN SONRA NE OLACAK
IKBY’de Barzani sonrasında aşiret otoritesinin
zayıflayacağını söyleyen Vali, şöyle devam etti: “Bu oluşum, yeni
bir düzlem üzerinde yapılmalı ki bu da kendisiyle doğru bir oluşum getirsin.
Benim görüşüme göre, işlevsiz ve mevcut politikayla devam edemeyecek bir
yönetim var. 16 Ekim’de yaşanan olaylar da bunun en önemli göstergesi oldu.
Barzani’nin istifasından sonra yeni oluşturulacak politik model aşiret
otoritesinden uzak olmak zorunda. Bu da yapılacak yeni bir seçimle mümkün.
IKBY’nin politik bir yeni nesle ihtiyacı var; ki her kesimin anlaşacağı bir
meşruiyet kurabilsinler.”
Vali, IKBY’deki Peşmerge güçlerinin, modern ve birleşik bir
orduya dönüşememesinin, Barzani’nin yenilgisindeki en önemli sebeplerden biri
olduğunu da vurgulayarak, şu tespitleri yaptı:
“Kürdistan’ın
çok büyük bir krizle karşı karşıya olduğu görülüyor ve yeni bir siyasi oluşuma
ve otoriteye, Kürdistan’da iktidara gelecek yeni bir sisteme ve güce ihtiyaç
var. Her şeyden önce 16 Ekim’de meydana gelen Kürdistan krizi, modern ve ulusal
bir model tarzında birleşik olması şartıyla elbette, Peşmerge’nin önemli bir
güç olduğunu gösterdi. Barzani’nin yenilmesindeki en büyük neden modern ve
birleşik olmayan bir ordunun yokluğuydu. Peşmerge’nin bir aşiret gücü olarak
bırakılmasıydı. Barzani’nin istifasından sonra bu yanlışlar tekrarlanmamalı.
Kürtlerin birliğe ve modern bir otoriteye ihtiyaçları var. Kürdistan’ın
aşiretle yönetilmesine değil, modern bir iktidara ihtiyacı var.”