Haberyirmi

Irak’ta ABD karşıtlığıyla bilinen ve İran’a karşı mesafeli olan ülkedeki en büyük Şii tabana sahip Mukteda es-Sadr, yapılan seçimlerde birinci konuma geldi.

ABD’nin Irak’ta birinci düşmanı olarak bilinen ve hükümete muhalif Sadr’ın desteklediği Sairun Koalisyonu, yapılan genel seçimlerde açıklanan ancak nihai olmayan sonuçlara göre, başkent Bağdat’ta birinciliği elde etti. Sadr, Bağdat’ın yanı sıra Şiilerin yaşadığı güney kentlerinin çoğunda da seçimin galibi olarak birinci sıraya yerleşti. Sadr, bu seçimlerde Irak siyasetinde bir ilke imza atarak komünist ve liberal partilerle ittifak yapma yolunu denedi.

Sadr, ABD karşıtlığının yanı sıra Irak’ta güçlü nüfuzu bulunan ve İran’a karşı mesafeli olan ender Şii liderlerden sayılıyor.

Elde ettiği seçim başarısından dolayı Sadr’ın yeni hükümeti kurma sürecinde masaya güçlü şekilde oturacağı yorumları da yapılıyor. Ancak ülkede güçlü nüfuza sahip ABD ve İran’ın Sadr’a başbakanı seçme şansı bırakmayacağı da konuşuluyor. Irak’taki yasalara göre, seçimin galibi değil, mecliste en çok sandalyeye sahip olan veya en büyük ittifak grubunu elinde bulunduran hükümeti kurabilecek.

Bu da, Sadr’ı seçim yarışını kazanan diğer siyasi gruplarla ittifak yoluna itecek. Şii lider, daha önce yaptığı bir açıklamada, İran’a yakın Haşdi Şabi komutanlarından Hadi el-Amiri’nin başında olduğu Fetih ve Nuri el-Maliki’nin seçim koalisyonu dışında meclise girmeye hak kazanan diğer gruplarla ittifak kurabileceği mesajını vermişti.

Sadr’ın 329 sandalyeli mecliste 54 sandalye elde ettiği tahmin ediliyor.

Mukteda es-Sadr kimdir?

ABD karşıtlığıyla bilinen Mukteda es-Sadr, Irak’ın güneyindeki Necef kentinde doğdu. ABD’nin 2003 yılında Irak’ı işgal etmesine karşı çıkarak Mehdi Ordusu adlı milis gücünü kurarak işgal güçleriyle çatışmaya girmişti. Sadr’ın liderliğindeki bu milis gücü o dönem ABD askerlerine karşı direniş adı altında, Bağdat’ta yaşayan Sünnilere yönelik çok sayıda kaçırma, işkence ve öldürme gibi mezhepçi eylemlere karışmakla suçlanmıştı.

Maliki ile arası iyi olmayan Sadr, 2006 yılında hakkında çıkarılan yakalama kararından dolayı ülkeyi bir süreliğine terk ederek, İran’a gitmişti. Sadr, birçok mezhepçi ve yasa dışı eylemlerde bulunan Mehdi Ordusu’nu 2008 yılında lağvettiğini açıklamıştı. Bu karardan sonra Maliki ile arası düzelen Sadr, 2010’da kurulan Maliki kabinesine bakan vermişti. Ancak bir müddet sonra Sadr’ın Maliki ile yine arası açıldı ve hükümete çok sert sert muhalefet yapmıştı.

Başbakan Haydar el-İbadi hükümetine karşı yolsuzlukla mücadele edilmesi gerekçesiyle 2 yıl Bağdat’ta gösterilere önderlik eden Sadr, verdiği gizli talimatla binlerce yandaşı hükümet binalarının bulunduğu Yeşil Bölge’yi basmıştı.

İran ile mesafeli ve zaman zaman karşı tavrıyla da bilinen Sadr, geçen yıl İran’ın desteklediği Şii milis gücü Haşdi Şabi’nin lağvedilmesini istemişti. Şii lider, Haşdi Şabi’nin seçimlere katılmaması gerektiğini de söyleyerek, seçim kampanyası boyunca da bu örgütün siyasi kanatlarını sık sık eleştirmişti.

Suriye rejimini elinde bulunduran Beşşar Esed’e de çağrı yaparak, görevi bırakmasını istemişti.

Seraya es-Selam (Barış Tugayları) adlı milis gücünün Mukteda es-Sadr’a bağlı olduğu biliniyor.