Suriye ve Irak savaşında 2016’ya damgasını vuran gelişmeler

Suriye ve Irak’ta 2016 böyle geçti

Suriye ve Irak’ta son durum: Yerel unsurların güç paylaşımının yanı sıra Doğu ve Batı arasındaki savaş sahası haline gelen Suriye ve Irak’ta savaş tüm şiddetiyle sürüyor.  2011’de başlayan savaşın 2016 ayağı nasıl geçti. Bölgedeki savaş 2017’ye nasıl giriyor. Kim nerede ilerledi, kimler savaşa dahil oldu. Haberyirmi sizin için özetledi

Arap Baharı’nın Batı projesi olduğunu ilan edip ülkede
şeriat kurallarıyla yönetim sağlamayı hedeflediğini duyuran IŞİD, Şubat 2014’de
bağlı olduğu el-Kaide’den ayrıldığını duyurmuş, Haziran ayında da Hilafet ilan
etmişti.

Eylül 2014 Suriye Haritası

2014 IŞİD’İN YILI
OLDU, ABD SAVAŞA KATILDI

• 2014’te Irak’ın Anbar, Nineve (Musul) Diyala, Babil,
  Kerkük ve Selahaddin, Musul illerinde çok büyük etkinlik gösterdi. Suriye İç
  Savaşı’nda Suriye’nin Humus, Rakka ve Halep bölgelerinde kontrolü sağladı.
• Esad’a karşı başlayan savaş, IŞİD’in oyuna dâhil
  olmasıyla birlikte yön değiştirdi.
• ABD ilk kez Suriye’nin kuzeyini ele geçiren IŞİD’e karşı
  2014 Eylül ayında hava harekâtı düzenledi.
• O tarihten itibaren, bu güne kadar toprak kaybeden örgüt,
  arada Ramadi, Rutba, Palmira gibi bölgeleri yeniden ele geçirerek yıkılmadığını
  gösterdi.

• 2015’te özellikle Suriye kuzeyinde harita yeniden
  şekillendi.  
• Temmuz 2015’te Suriye’de Rakka’ya bağlı Tel Abyad YPG
  kontrolüne geçti. Ekim 2015’te Rusya, Suriye’de yönetim karşıtı silahlı
  gruplara yönelik hava saldırılarına başladı.
• Ancak bu tarihe kadar 100 binin üzerinde hava saldırısına
  karşın IŞİD, ülke kuzeyinde özellikle Halep’te tutunmaya devam etti.
• 2015 sonuna kadar YPG Fırat nehrinin doğusundaydı.
• 26 Aralık 2015’te ABD destekli YPG, Türkiye sınırının 80
  km güneyinde Fırat’ın batısındaki IŞİD üssünü ele geçirdi. Saldırıyla Fırat’ın
  batısına geçmek için köprü konumundaki Tişrin Barajı da ele geçirildi. Barajın
  ele geçirilmesiyle Türkiye’nin “kırımızı çizgim” dediği Fırat Nehri’nin batısına
  YPG adım atmış oldu. YPG, 2015’i Menbiç’in doğusunda küçük bir bölgeyi ele
  geçirmiş olarak kapattı. Bu ana kadar Menbiç, Cerablus, Rai bölgeleri ise IŞİD
  kontrolünde olmaya devam etti.
• Suriye ve Irak’ta asıl belirleyici gelişmeler 2016’da
  yaşandı. 

IŞİD RAMADİ’Yİ KAYBETTİ

• ŞUBAT: 15 Mayıs 2015’te
  IŞİD’in kontrolüne geçen Ramadi’nin ele geçirilmesi için Irak ordusu Kasım 2015’te
  kente yönelik saldırı başlattı. 4 ay süren saldırılar sonrası Ramadi, Şubat 2016’da
  Irak ordu güçlerinin kontrolüne geçti. 

REJİM PALMİRA’YI ELE GEÇİRDİ

• MART: Suriye ordusu Palmira’yı IŞİD’den geri aldı.
  IŞİD, Palmira’yı ilk kez 2015 Mayıs’ında ele geçirmişti. 

• NİSAN: Suriye Demokratik Güçleri (DGS) veya SDF, PYD’nin Fırat’ın batısına geçme operasyonu hazırlıkları kapsamında, ilk kez IŞİD elindeki Menbiç’e operasyon hazırlıkları kapsamında Nisan ayı başında oluşturuldu. Oluşum ABD tarafından Türkiye’nin YPG’ye karşı tutumu nedeniyle, örgütü kamufle etmeye yönelik bir organizasyon olarak kendisini gösterdi. Zira oluşumda yer aldığı belirtilen 13 grubun çoğunun adı sadece kağıt üzerinde yer aldı. Grup, ABD kontrolünde 2 Nisan 2016’da protokol imzaladı. Örgüt Fırat batısında ele geçireceği her bölge için de bu nokta “Askeri Konsey” oluşturma kararı aldı. İlk konsey de Menbiç için oluşturulan “Menbiç Askeri Konseyi” (Manbij Military Council) oldu. Detaylara bak.

Suriye kuzeyi. Ocak 2016. YPG Fırat’ın batısına adım atıyor. Menbiç saldırısı öncesi. Cerablus, Rai, Dabık IŞİD kontrolünde.

YPG MENBİÇ’İ ELE GEÇİRDİ

• TEMMUZ: 2015 Aralık
  ayında Fırat nehrinin batısına adım artan YPG, ABD hava desteği ile Menbiç’i ele
  geçirdi. Mayıs 2016’da başlayan saldırılar, Temmuz ayında sonuçlandı. 

TÜRKİYE SAVAŞA DÂHİL OLDU

• AĞUSTOS:  Suriye
  savaşına Rusya’dan sonra Türkiye de dâhil oldu. 24 Ağustos’ta Fırat Kalkanı Operasyonu
  başladı. 

CERABLUS, RAİ HATTI TSK+ÖSO KONTROLÜNDE

• AĞUSTOS: 24 Ağustos’ta Fırat Kalkanı adıyla muhalif
  gruplar eşliğinde IŞİD’in kontrolündeki Suriye kuzeyindeki Halep’e bağlı
  Cerablus, Rai (Çobanbey) Savran (Dabık) bölgeleri ele geçirildi. 

MUSUL SALDIRISI BAŞLADI:

• EKİM: 10
  Haziran 2014’TEN BERİ IŞİD’in elinde olan Irak Musul’a yönelik ilk saldırılar
  Mart ayında başladı. 24 Mart’ta Irak Ordusu ve Peşmerge, Musul’un bazı
  köylerinde denetimi ele geçirdi.  ABD
  destekli koalisyon da havadan IŞİD hedeflerini vurdu.
• Ancak birleşik güçlerden oluşan asıl saldırılar 17 Ekim’de
  başladı. Operasyon Irak Başbakanı Haydar el-Abadi’nin gece saat 01.40
  sıralarında devlet televizyonundan yaptığı basın açıklamasıyla başladı. 

PALMİRA (TEDMUR) YENİDEN IŞİD’TE

• ARALIK: IŞİD, Mart
  ayında Suriye rejim ordusuna kaybettiği Humus’a bağlı Palmira’yı yeniden ele
  geçirdi. 8 Aralık gece saatlerinde başlayan saldırılar sonrası Palmira (Tedmur)
  12 Aralık’ta IŞID kontrolüne girdi. IŞİD, Palmira’da Rus üssünü ele geçirdikten
  sonra batıdaki rejim üssü T4’ün batısına kadar ilerledi. 

EL BAB VE RAKKA SALDIRISI BAŞLADI

• ARALIK: ABD
  Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford’un Türkiye’de mevkidaşı Hulisi Akar’la 6
  Aralık’ta görüşmesinden sonra 9 Aralık 2016’da Rakka ve El Bab’a yönelik
  saldırı başladı. ABD destekli YPG, Fırat’ın
  Gazabı adıyla Rakka’ya bu kez kuzeybatıdan ikinci saldırısını, TSK destekli ÖSO güçleri ise El Bab’a ilk saldırısını eşzamanlı başlattı. YPG Rakka saldırısında kentin kuzeybatısında Fırat Nehri’nin doğu
  alanlarını ele geçirdi, kente 35 kilometreye kadar yaklaştı. ÖSO ve TSK’nın Bab
  yönlü saldırılarında ise büyük darbe alındı. ABD’nin hava desteği vermediği operasyonda
  Türk jetleri çok sayıda hava harekâtı düzenledi. Ancak bombalı araç saldırıları
  El Bab operasyonunu yavaşlattı. TSK mensubu 40’tan fazla asker çatışmalarda
  yaşamını yitirirken yaralı sayısı 70’e ulaştı. ÖSO’ya bağlı çok sayıda savaşçı
  da operasyonlarda hayatını kaybetti. TSK ve ÖSO 2017’ye El Bab kapısından adım
  atamadan girmiş oldu. 

Eylül-Aralık 2016: Suriye kuzeyi Halep… Muhaliflerin kentte silah bırakarak teslim olması sonrası kent rejim kontrolüne geçti.